Mücbir sebep, hukukun temel kavramlarından biridir ve hemen hemen tüm hukuk dallarında karşımıza çıkan bir terimdir. Ancak, mücbir sebebin tanımı ve kabul edilen durumları anlamak önemlidir. Mücbir sebep nedir ve hangi durumlar mücbir sebep olarak kabul edilir?

Mücbir sebep, bir kişinin veya kurumun yükümlülüklerini yerine getirmesini engelleyebilecek olağanüstü durumları ifade eder. Ölüm, iflas, hastalık, tutukluluk, afet gibi durumlar, mücbir sebep olarak kabul edilebilecek engelleyici durumlar arasında yer alır.

Mücbir sebep olarak kabul edilebilecek durumlar şunlardır:

a) Doğal afetler. b) Kanuni grev. c) Genel salgın hastalık. d) Kısmi veya genel seferberlik ilanı. e) Kurum tarafından belirlenecek benzeri diğer durumlar.

Bu tür durumların mücbir sebep olarak kabul edilebilmesi için, yükleniciden kaynaklanan bir kusur olmamalı, taahhüdün engellenmesine sebep olacak nitelikte olmalı, yüklenicinin bu engeli kaldırmaya gücü yetmemeli, mücbir sebep meydana geldikten sonraki 20 gün içinde yazılı bildirimde bulunulmalı ve yetkili merciler tarafından belgelenmelidir.

Kahramanmaraş merkezli 6 Şubat depremlerinden etkilenen Adıyaman, Hatay, Kahramanmaraş, Malatya ile Gaziantep'in İslahiye ve Nurdağı ilçelerinde mücbir sebep halinin 30 Kasım 2023'e kadar uzatılması kararı alındı. Bu karar, Cumhurbaşkanı tarafından Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi.

Kararla birlikte, 6 Şubat'taki depremler nedeniyle ilan edilen mücbir sebep hali, belirtilen iller ve ilçeler için 30 Kasım 2023 tarihine kadar devam edecektir. Borçlu olanların ödemeleri gereken taksit süreleri de mücbir sebep halinin sona erdiği ayda dolacak, sonraki taksitler ise takip eden ikişer aylık dönemler halinde ödenebilecektir. Ayrıca, Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun kapsamında yapılandırılan borçların aylık taksitleri de mücbir sebep halinin sona erdiği aydan itibaren aylık taksitler halinde ödenebilecektir.