Belediye Meclisi’nin 08.03.2000 tarih ve 2/11 nolu kararı ile bölünerek ikiye ayrılmıştır. Bir kısmı Gayberli Mahallesi’ni oluşturmuştur. Mevcut haliyle güney ve batı sınırının Ali Sezal Bulvarı ile başlayıp kuzeyde Andırın Caddesi ile devam etmesi, doğu sınırının ise İnegöl Caddesi olarak belirlenmesine karar verildi.

Şehrin güneybatısında yer alan mahallenin kuzeyinde Karacaoğlan Mahallesi, Ertuğrul Gazi Mahallesi ve Dumlupınar Mahallesi, doğusunda Hayrullah Mahallesi ve Şazibey Mahallesi, güneyinde Gayberli Mahallesi yer almaktadır. Hacı Bayram Veli Camii, Maarif Camii, Orman Bölge Müdürlüğü, Meteoroloji Müdürlüğü, Polisevi ve Muallim Hayrullah İlköğretim Okulu mahallenin sınırları içerisindedir.

Mahalleye ismi verilen Hacı Bayram Veli, Hacı Bektaş-i Veli Hazretleri’nin yoldaşı, Türk mutasavvıfı ve şairdir. Asıl ismi, Numan bin Ahmed, lakabı “Hacı Bayram”dır. 1352 tarihinde Ankara’nın Çubuk Çayı üzerinde Zülfadl (Sol-fasol) Köyü’nde doğdu. Eserlerini diğer Hacı Bektaşi Veli yoldaşları gibi Türkçe olarak yazarak Türkçe kullanımını Anadolu’da önemli şekilde etkiledi.

I. Murat verdiği ünlü bir fermanda, Hacı Bayram Veli’nin talebelerinin, yalnız ilim ile meşgul olmaları için, onların vergi ve askerlikten muaf tutulduğunu bildirmiştir.

Fatih Sultan Mehmet’in İstanbul’u feth edeceğini II. Mehmed’in babası II. Murat’a bildirdiği rivayet olunur.

Bir gün medreseye birisi gelerek; “İsmim Şüca-i Karamani’dir. Hocam Hamideddin-i Veli’nin selamı var. Sizi Kayseri’ye davet ediyor. Bu vazife ile huzurunuza geldim.” dedi. O da, Hamidüddin ismini duyunca; “Baş üstüne, bu davete icabet lazımdır. Hemen gidelim.”diyerek müderrisliği bıraktı. Birlikte Kayseri’ye yöneldiler ve Somuncu Baba diye bilinen Hamideddin-i Veli ile Kurban Bayramında buluştular. O zaman Hamideddin-i Veli; “İki bayramı birden kutluyoruz!” buyurdu ve ona Bayram lakabını verdi. Talebeliğe kabul etti. Din ve fen ilimlerinde yüksek derecelere kavuşturdu.

1412 yılında Hacı Bayram Veli, hocası Hamidüddin’in ölümünden sonra Ankara’ya dönüp irşat faaliyetlerine başlar. Bu tarih, ilk Türk tarikatı olan Bayramiye tarikatının kuruluşu kabul edilir. Sohbetleriyle hasta kalplere şifa dağıtır. Talebelerini daha çok sanata ve ziraate sevk eder. Kendisi de geçimini ziraatle sağlar. Açtığı ilim ve irfan ocağına, devrinin meşhur âlimleri, hak aşıkları akın etti. Damadı Eşrefoğlu Rumi, Şeyh Akbıyık, Bıçakçı Ömer Sekini, Göynüklü Uzun Selahaddin, Edirne ve Bursa ziyaretlerinde talebeliğe kabul ettiği Yazıcızade Ahmed (Bican) ve Mehmet (Bican) kardeşler ile Fatih Sultan Mehmet’in hocası Akşemseddin bunların en meşhurlarıdır.

Sultan II. Murat Han, Hacı Bayram Veli’yi Edirne’ye davet edip, ilim ve manevi derecesini anlayınca, fevkalade hürmet göstermiş, Eski Camii’de vazettirmiş, tekrar Ankara’ya uğurlamıştır.

Sultan II. Murat kendisinden nasihat isteyince; İmam-ı Azam’ın, talebesi Ebu Yusuf’a yaptığı uzun nasihatı yaptı: “Tebean içinde herkesin yerini tanıyıp bil; ileri gelenlere ikramda bulun. İlim sahiplerine hürmet et. Yaşlılara saygı, gençlere sevgi göster. Halka yaklaş, fasıklardan uzaklaş, iyilerle düşüp kalk. Kimseyi küçümseyip hafife alma. İnsanlığında kusur etme. Sırrını kimseye açma. İyice yakınlık peyda etmedikçe kimsenin arkadaşlığına güvenme. Cimri ve alçak kimselerle ahbaplık kurma. Kötü olduğunu bildiğin hiçbir şeye ülfet etme. Bir şeye hemen muhalefet etme. Sana bir şey sorulursa ona herkesin bildiği şekilde cevap ver. Seni ziyarete gelenlere faydalanmaları için ilimden bir şey öğret ve herkes öğrettiğin şeyi belleyip tatbik etsin. Onlara umumi şeyleri öğret, ince meseleleri açma. Herkese itimat ver, ahbaplık kur. Zira dostluk, ilme devamı sağlar. Bazan da onlara yemek ikram et. İhtiyaçlarını temin et. Onların değer ve itibarlarını iyi tanı ve kusurlarını görme. Halka yumuşak muamele et. Müsamaha göster. Hiçbir şeye karşı bıkkınlık gösterme, onlardan biri imişsin gibi davran.”

Hacı Bayram Veli, ömrünün sonuna kadar İslamiyeti yaymak için çalıştı. 1429 tarihinde Ankara’da vefat etti. Türbesi kendi ismiyle anılan Hacı Bayram Camii’ne bitişik olup, ziyaret mahallidir. Ölümünden sonra tarikat, müritleri Akşemsettin ve Bıçakçı Ömer Dede (Şeyh Emir Sikkinî) tarafından iki kol üzerinden devam etti.

Hacı Bayram-ı Velî’den Nasihatler

Hiddet ve kin, hakikatleri gören gözleri kör eder. Öfke, iyi düşünmeyi daraltır, yanıltır.

Hiçbir günahı küçümsemeyin, çok çalışın. Boş gezenler, zengin bile olsa, arkadaşları şeytan, kalbleri şeytanın konağı olur.

İnsanların fitnesinden kurtulmak istiyorsanız, çarşı ve pazarlarda sık sık bulunmayınız.