Gazneliler Caddesi Adını Nereden Almıştır?

Yayınlanma:
Güncelleme: 21 Mayıs 2025 10:21
Gazneliler Caddesi Adını Nereden Almıştır?
Editör

Kahramanmaraş’ın Dulkadiroğlu İlçesinde yer alan Gazneliler Caddesi hakkında merak edilenler

Belediye Meclisi’nin 08.03.2000 tarih ve 2/11 nolu kararı ile Muğla Sokak, Gül Sokak ve Gazneliler Sokak birleştirilerek ismi Gazneliler caddesi olmuştur.

Akdere Caddesi’nden doğuya doğru uzanır. Kışla Camii önünden geçerek mahalleyi ikiye ayırır.

Caddeye ismi verilen Gazneliler, Türkler’in tarih boyunca yayıldıkları ve devletler kurdukları ülkelerden birisi olup günümüzde Afganistan sınırları içerisindedir. Türkler bu gölgede MÖ II. Yüzyıldan itibaren devletler kurmağa başlamışlardır. Bu Türk devletlerinden biri olan Gazneliler, isimlerini başkentleri Gazne Şehri’nden almışlardı, ancak bu devlet tarihi kaynaklarda Yeminiler ve Sebükteginiler olarak da zikredilmişlerdir.

Samani Devleti (1005)’in en parlak devrinde büyük sayıda Türk grupları Maveraünnehir yoluyla islam dünyasına getirilmekteydi. Bunların büyük kısmı Abbasi Halifeleri ve eyaletlerdeki Arab ve İranlı valilerin hizmetinde asker veya muhafız kuvveti olarak hizmet görmekteydiler.

Nitekim Gazneliler de, Samani Devleti’nin dağılma ve saray isyanları devresinde durumdan yararlanarak ortaya çıkan Türk ailelerinden birisidir. Samani Devleti içinde Türklerin en mühim şahsiyetlerinden biri olan Horasan orduları kumandanı Alptegin, 961’de Vezir Ali Muhammed Bel’ami ile birleşerek kendi adayını zorla Samani tahtına oturtmak istedi. Fakat bu arzusunda başarısızlığa uğradı. Alpegin, bu başarısızlıktan sonra, beraberindeki çok az bir kuvvetle, Doğu Afganistan’daki Gazne Şehri’ne çekilmeye mecbur kaldı ve mahalli bir hanedan olan Levikleri bertaraf ederek adı geçen şehre hakim oldu (962). Bu suretle Gazneliler Devleti’nin temeli atılmış oluyordu. Gazneliler devri, kültür bakımından da parlak geçmiştir. Sultan Mahmut ve Oğlu Mesut saraylarında devrin en büyük kabiliyetlerini toplamaya çalışmışlar, şairlere hürmet ve sevgi göstermişlerdi. Sultan Mahmut’un sarayında dört yüz şairin bulunduğu rivayet edilmektedir. Edebiyattan başka tarih yazıcılığı da Gazneliler’de çok önem taşımaktaydı. Sultan Mahmut Harizm’i ele geçirdiği zaman ortaçağın büyük bilim adamlarından Biruni’yi Gazne’ye getirtmişti. Gazneli Sultanlar, mimari faaliyetleri ile de dikkat çekmişlerdir. Sultan Mahmut ve Mesut dönemi eserlerinden pek azı bugüne kadar gelebilmiştir. Mahmut halkın yararı için çarşı, köprü, su yolu ve kemerleri ile camiler yaptırmıştır. Sultan Mesut’un kendisi de zaten yetenekli bir mimardı ve yaptırdığı bir sarayın planını kendisi çizmişti.

Gaznelilerin Türk ve İslam tarihindeki başlıca rolü, kuzey Hindistan’ın fütuhatına yol açarak İslam dinine Pencap’da kuvvetli bir dayanak noktası elde etmesi ve daha sonraki Hindistan fetihlerine bu suretle sağlam bir zemin hazırlamış olmasıdır. Ayrıca Gazneliler, Hint dünyası kültürü ile doğrudan doğruya temas kuranlar olarak tarihe geçmişlerdir.

Yıllar sonra, Pakistan Devleti’nin kurulmasında da birinci derecede etken olmuşlardır. Sultan Mahmut ve Mesut’un şahsiyetleri ise halkın zihninde büyük Müslüman ve halk kahramanları olarak yerleşmişti. Mahmut, daha sonraki İran edebiyatında da meşhur bir şahıs, adalet ve insaf timsali bir hükümdar olarak yer almıştır.

İlgili Haberler
HABERE YORUM KAT
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.