Koronavirüs vakaları ve virüs yüzünden ölenlerin sayısı yükseldikçe, toplumda “bulaşma paranoyası” da artıyor. Özellikle sosyal medyada dolaşan ve gruplarda paylaşılan bulaşma yolları, virüsün hangi yüzeylerde kaç saat canlı kaldığına ilişkin söylentiler paranoyayı daha da artırıyor. Marketten aldığı paketli ürünleri yıkayanlar, dışarıdan gelen poşetleri evin içine sokmayanlar, kağıda dokunmaktan çekinenler her geçen gün çoğalıyor. Peki, bu bilgilerin ne kadarı doğru?
Sağlık Bakanlığı Koronavirüs Bilim Danışma Kurulu Üyesi ve Klinik Mikrobiyoloji ve Enfeksiyon Hastalıkları Derneği Başkanı Prof. Dr. Alpay Azap, kişilerin virüsün hangi yüzeyde ne kadar yaşadığından çok cansız yüzeylere dokunduktan sonra gerektiği gibi el temizliği yapmadan yüzümüze, gözümüze, burnumuza ve ağzımıza dokunmamamız gerektiğini söylüyor.

SÜREYE DEĞİL ELİNİ TEMİZLEMEYE BAK
Toplumun virüsün cansız yüzeylerde ne kadar yaşadığına ilişkin gereksiz bir paranoya halinde olduğunu anlatan Prof. Dr. Azap, “Klasiktir solunum yolları virüsleri birkaç saat canlı kalabilirler. Bu süre 3-24 saat arasında değişiyor.  Farklı yüzeylerde farklı süreler var. Metal yüzeylerin üzerinde 24 saati bulabiliyor. Karton benzeri yüzeylerde üç saat oluyor. Fakat bizim açımızdan elini temiz tuttuğun sürece nerede ne kadar yaşadığının bir önemi yok. Çünkü virüs elinden girmiyor, hoplayıp zıplayıp gelip hasta etmiyor” dedi.

İLK ÜÇ SAAT ÖNEMLİ
Virüsün canlılığının ortamın ısı ve nem şartlarına göre değiştiğine de işaret eden Prof. Dr. Azap, “Virüsün canlılık süresini 7 güne hatta 21 güne kadar uzatanlar var. Ancak burada ortamın dışında çok faktör bir arada bulunuyor.  Önemli olan o senin o cansız yüzeye ne kadar temas ettiğin, elini ne kadar orada tuttuğun ve eline ne kadar virüs aldığın ve elini yıkamadan hemen yüzüne gözüne sürüp sürmediğindir. Virüs cansız yüzeye bulaştığı andan itibaren azalıyor. Canlılığı üç saate kadar sürüyor dedik ama hastalık yapma kabiliyeti ilk andan itibaren azalıyor.  Zaman geçtikçe virüs yükü azalıyor. Yani bir yüzeyde 24 saat kalması demek, bunun birinci saatteki bulaştırıcılığı ile 24'üncü saatteki bulaştırıcılığı aynı kalmıyor” diye açıkladı.