Belediye Meclisi’nin 08.03.2000 tarihli oturumunda alınan 1/11 sayılı kararla bazı mahalle sınırlarının değiştirilmesi ve yeni mahalleler oluşturulmasına karar verilmiştir. Bu kararla Mevlana Mahallesi’nden bölünen kısma Ertuğrul sınırlarının değiştirilmesi ve yeni mahalleler oluşturulmasına karar verilmiştir. Bu kararla Mevlana Mahallesi’nden bölünen kısma Ertuğrul Gazi Mahallesi ismi verildi. Mahallenin güney sınırı Andırın Caddesi, batı sınırı Oruç Reis ve Ata Bey Sokak, kuzey sınırı Senem Ayşe Caddesi, doğu sınırı ise Mükremin Halil Caddesi ve Hakkı Kısakürek Caddesi olarak kabul edildi.
Mevcut durumu ile kuzeyinde Orhan Gazi Mahallesi, doğusunda Dumlupınar Mahallesi, kuzeyinde Hacı Bayram Veli Mahallesi, batısında Mevlana Mahallesi ve Karacaoğlan Mahallesi bulunmaktadır. Öğretmenevleri Camii, Sakinler Camii ve Orman Bölge Müdürlüğü Lojmanları mahalle sınırları içerisinde yer alır.
Mahalleyi ismi verilen Ertuğrul Gazi, Osmanlı Devleti’nin kurucusu olan Osman Bey’in babasıdır. 1198’de doğar. Babasının Süleyman Şah olduğu ve 1227 yılında Moğol istilasında atıyla girdiği Fırat Nehri’nde boğulunca, Oğuz Türkleri’nin Kayı Boyu’nun başına oğlu Ertuğrul’un geçtiği söylenir. Bununla birlikte Bizanslı tarihçi Halkondil’in kayıtlarında babasının Gündüz Alp olduğu yazılıdır. Everi’nin Düsturnamesi ve Takvi’i Mehmet Paşa’nın Tarihi gibi önemli Osmanlı kaynakları da bunu ifade eder. Ayrıca arkeologlar tarafından yakın dönemde bulunan “Osman bin Ertuğrul bin Gündüz Alp” yazısının darp edildiği bir sikke de bu görüşü teyit etmektedir.
Müneccimbaşı Derviş Ahmet’in yazdığı Camiü’d-Düvel adlı kitapta şu ifadeler bulunmaktadır. “Kayı Boyu, Ankara civarında bulunan Karacadağ’a geldikleri sırada reisleri Kayı Alp idi. Daha sonra Çağbalık’a geldiler. Burada Kayı Alp öldü. Yerine Sarkuk Alp geçti. Bu da Kırşehir civarında Karahöyük’de öldü. Bunun yerine Gündüz Alp geçerek Kayıları uç taraflarına yerleştirildi. Bu da Söğüt civarında öldü. Yerine oğlu Ertuğrul kabilesinin reisi oldu…”
Ertuğrul Gazi’nin eşi Hayme Hatun’dur. Boy içerisinde Hayme Ana deniliyordu. İç Anadolu’daki Haymana Yöresi’nin adı ondan gelmektedir. Ertuğrul Gazi’nin üç oğlu vardı: Saru Batu Savcı Bey, Gündüz Alp ve Osman Bey. Üçüncü oğluna öncelikle Otman adını vermiştir. Daha sonra İslam Dünyası’yla ilişkileri geliştirmek için Otman, Osman Bey olarak anılmaya başlamıştır.
Anadolu Selçuklu sultanı III. Alaeddin Keykubad, yerleşmesi için kendisine Ankara yakınlarındaki Karacadağ yöresini vermiştir. Sonradan, daha batıdaki Söğüt ve çevresi de Ertuğrul Gazi ve aşiretine verilmiştir. Vefat tarihi 1281’dir.